لیزر به تابش دقیق نور پرانرژی گفته می‌شود که وفور در روش‌های درمانی مختلفی از جمله دندانپزشکی و ارتودنسی دندان با لیزر مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از انواع لیزر برای استفاده بر روی بافت‌های سخت مثل استخوان‌ها و دندان‌ها طراحی شده‌اند در حالی‌که انواع دیگری از آن برای استفاده بر روی بافت‌های نرم و از بین بردن تومورها، کاهش درد و التهاب و تسریع روند التیام زخم‌ها ساخته شده‌اند. متخصصین ارتودنسی عموماً از لیزر بافت نرم بر روی لثه‌ها به منظور تسریع روند درمان استفاده می‌کنند. بسیاری از بیماران معمولاً از مزایای کلیدی درمان‌های لیزری اطلاعی ندارند. استفاده از لیزر می‌تواند روند درمان را تسریع کرده و قابلیت خود ترمیمی بدن را تقویت کند. لیزر نسبت به دیگر روش‌های ارتودنسی آثار بهتری را ایجاد کرده و استفاده از آن نیز آسان‌تر است.
مزایا
لیزر کاربردهای متعددی در پزشکی و دندانپزشکی دارد. بعضی از لیزرها مناسب درمان بافت‌های سختی مانند دندان و استخوان است و شماری از آنها برای بافت‌های نرم به کار برده می‌شود. لیزرهای بافت نرم پرکاربردترین لیزرها در ارتودنسی هستند. شاخص‌ترین مزایای ارتودنسی با لیزر عبارت است از:
- نخستین دلیل استفاده از لیزر در ارتودنسی این است که درمان برای بیمارانی که در کنار سیم‌کشی دندان‌ها آفت دهان یا زخم‌های دیگری دارند، راحت‌تر می‌شود. متخصص لیزر را با فاصله از ضایعه می‌گیرد، به این ترتیب انرژی جذب می‌شود، اما بافت بریده نمی‌شود. آفت در اثر تابش لیزر بی‌حس می‌شود و روند التیام شتاب می‌گیرد.
- ارتودنسی با لیزر به سرعت در حال تبدیل شدن به روشی ایده‌آل برای درمان بسیاری از مشکلات دهان و دندان است که در گذشته باید چندین جلسه تحت درمان‌های متعدد قرار می‌گرفت. بافت دهان بسیار نازک و حساس است و بی‌حسی موضعی برای لیزردرمانی آن کفایت می‌کند. لیزر وقفه بین درمان‌ها را به نحو قابل توجهی کاهش می‌دهد و سریع‌تر سلامتی را برای دهان و دندان‌ها به ارمغان می‌آورد.
- لیزر زمان التیام را کاهش می‌دهد و مشکل خونریزی را از بین می‌برد. البته احتمال دارد که لیزردرمانی عفونت، انقباض یا ورم جزیی ایجاد کند. ازآنجایی که با لیزر می‌توان درمان‌های چندجلسه‌ای را در یک جلسه انجام داد، در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌شود.
چه مشکلاتی را می‌توان با استفاده از لیزر درمان کرد؟
اکثر روش‌های درمانی اجرا شده توسط متخصصین ما، با استفاده از لیزر تقویت می‌شوند. با استفاده از لیزر می‌توان به سرعت مشکلات زیر را درمان کرد:
- نامرتبی دندان‌ها
- مشکلات مربوط به فاصله‌ی بین دندان‌ها
- عقب رفتن فک تحتانی
- جلو رفتن فک تحتانی
- انحراف فک
- به هم نرسیدن دندان‌ها
- بیرون‌زدگی دندان‌ها
انوع لیزر
لیزر اربیوم
می‌توان این نوع لیزر را برای درمان بیماری‌های لثه، صاف کردن لثه‌ها، عمل فرنکتومی، لایه‌برداری از صورت و انجام بیوپسی مورد استفاده قرار داد. از جمله مزایای استفاده از این نوع لیزر می‌توان به ایجاد حرارت کم و نفوذ پایین، بهبودی سریع و حداقل درد پس از درمان اشاره کرد.
لیزر CO2
این لیزر برای هموستاز اثر بسیار خوبی دارد ولی تنها می‌توان از آن بر روی بافت‌های نرم استفاده کرد. این لیزر برای بریدن بافت‌های نرم استفاده شده و کمتر باعث نیم‌سوز شدن بافت‌ها می‌شود. این روش بیشتر برای انجام بیوپسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش بخیه زدن ب ه‌ندرت لازم است چرا که اثر هموستاز آن بسیار مناسب است.
لیزر دایود
لیزر دایود از گرما به عنوان منبع انرژی برای بریدن بافت‌ها استفاده می‌کند و کاربرد آن بیشتر در موارد فرنکتومی، بیوپسی، بیرون‌زدگی دندان نیش، بریدن لثه‌ها و برداشتن آنها بوده و نیم سوز شدن خفیف بافت‌ها در اطراف محل جراحی دیده می‌شود. البته این مشکل در عرض سه تا پنج روز در موارد عادی برطرف می‌شود.
استفاده از لیزر در ارتودنسی
تسریع روند درمان
در برخی از موارد زمانی که بافت نرم (لثه‌ها) روی یک دندان را پوشانده است، نمی‌توان براکت را بر روی آن نصب کرد. در گذشته مدت‌زمانی برای رشد دندان به خارج از لثه در نظر گرفته می‌شد که ممکن بود تا چندین ماه طول بکشد و یا بیمار به یک جراح برای برداشتن بافت لثه ارجاع داده می‌شد. امروزه متخصصین ارتودنسی می‌توانند از لیزر استفاده کرده و بافت لثه‌ی پوشاننده‌ی دندان را بردارند. زمانی که دندان قابل دسترسی شد، متخصص ارتودنسی براکت را بر روی آن نصب کرده و روند حرکت دادن دندان به محل صحیح آغاز می‌شود.
رفع زخم‌های دهان
زخم‌های دهان ممکن است باعث آزار و اذیت بیمار شده و به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز وجود داشته باشند. در گذشته بیمار مجبور بود برای از بین رفتن زخم صبر کرده، از ژل‌های مخصوص استفاده کرده و یا آن را بسوزاند. امروزه دندانپزشکان می‌توانند با استفاده از لیزر درمانی درد این زخم‌ها را از بین ببرند. این روش درمانی معمولاً در حدود ۴ دقیقه زمان برده و بلافاصله پس از درمان، درد ناشی از زخم متوقف می‌شود. مهم‌تر از همه این‌که این زخم دوباره بروز پیدا نخواهد کرد.
درمان لثه‌های متورم
افرادی که دندان‌های خود را ارتودنسی می‌کنند معمولاً به تورم لثه دچار می‌شوند چرا که نمی‌توانند فضای بین براکت‌ها را مسواک کرده و جرم و باکتری‌های موجود در آن را از بین ببرند. این تجمع باکتری‌ها باعث عفونت لثه شده و منجر به تورم آنها می‌گردد. متخصصین ارتودنسی می‌توانند با استفاده از لیزر این تورم را از بین ببرند تا بیمار دوباره بتواند به راحتی دندان‌های خود را مسواک کرده و از نخ دندان استفاده کند.
از بین بردن بافت‌های اضافی
در برخی از مواقع، بافت‌های اضافی که لب‌ها را به لثه‌ها متصل می‌کنند می‌توانند به فضای بین دندان‌ها رشد کنند. به این زائده‌های بافتی فرنوم گفته می‌شود و عمل از بین بردن آنها فرنکتومی نام دارد. در گذشته جراحان این زائده‌ها را با استفاده از تیغ برمی‌داشتند که به منظور جلوگیری از خونریزی نیازمند بخیه بود و احتمال ایجاد بافت اسکار نیز وجود داشت و ممکن بود فضای بین دندان‌ها به‌خوبی بسته نشود. با استفاده از لیزر، نیازی به بخیه و مراقبت‌های پس از درمان نخواهد بود و خونریزی نیز ایجاد نمی‌شود. همچنین، این عمل بدون درد بوده، بهبودی آن سریع‌تر اتفاق افتاده و بافت اسکار نیز ایجاد نمی‌شود.
صاف کردن خط لثه‌ها
روزی را در نظر بگیرید که در آخر، ارتودنسی خود را باز می‌کنید. شما برای دیدن دندان‌های ردیف شده‌ی خود هیجان‌زده هستید. ناهماهنگی در لثه‌ها و کوتاه و بلند دیده شدن دندان‌ها با وجود ردیف بودن آنها می‌تواند شما را ناامید کند. متخصص ارتودنسی می‌تواند از لیزر برای صاف کردن لثه‌ها و ایجاد هماهنگی و ظاهری مناسب در دهان شما استفاده کند.
تکنولوژی لیزر راه جدید و کم تهاجمی‌تری برای ایجاد لبخندی زیباتر در افراد است که به مدت‌زمان کمتری برای بهبودی نیاز دارد. امروزه از لیزر در بسیاری از روی‌های درمانی از جمله جراحی چشم، مغز و قلب و درمان سرطان پوست استفاده می‌شود. می‌توان در آینده، از این تکنولوژی در حیطه‌های درمانی بیشتری نیز استفاده کرد.
کوتاه کردن لثه
بسیاری از افراد به عارضه‌ای دچار هستند که به آن لبخند لثه‌ای گفته می‌شود. در این عارضه، مقدار زیادی از لثه دندان‌ها را در بر گرفته و باعث می‌شود تا دندان‌ها کوتاه‌تر دیده شوند. عمل کوتاه کردن لثه یک عمل زیبایی بر روی لثه‌ها است که باعث می‌شود تا لثه‌ها ظاهری هماهنگ و متوازن داشته باشند. در این روش، لثه‌ها به شکلی مناسب برش داده شده و هماهنگ با دندان‌ها قرار می‌گیرند. عمل کوتاه کردن لثه که با نام “کشیدن لثه” نیز شناخته می‌شود، معمولاً بدون درد بوده و پس از جراحی در صورت نیاز، مدت‌زمان بهبودی آن کوتاه است. با انجام عمل لثه‌برداری، شما می‌توانید با اعتماد به نفس کامل لبخند زده و دندان‌های زیبای خود را به نمایش بگذارید!
دستورالعمل‌های پس از درمان
- در صورت نیاز می‌توانید برای تسکین ناراحتی‌های خفیف از ایبوپروفن استفاده کنید.
- استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده (مثل پروکسیل) و یا آب‌نمک به مدت چند روز پس از انجام عمل جراحی می‌تواند ناراحتی‌های احتمالی را تسکین داده و بهبودی شما را تسریع کند.
- از شما خواسته می‌شود تا به مدت چند روز از ژل ویتامین E بر روی منطقه‌ی مورد درمان استفاده کنید تا فرایند بهبودی سریع‌تر شود.
- مهم است که از خوردن غذاهای داغ و تند خودداری کنید چرا که این غذاها می‌توانند در طول هفته‌ی اول منجر به ناراحتی منطقه‌ی مورد درمان شوند.